ONIRICA – Psie Pole
reż. Lech Majewski
23.04.2015 godz. 18.00
Po „Ogrodzie rozkoszy ziemskich” (2003) oraz „Młynie i Krzyżu” (2011) – filmowych podróżach po epickich obrazach Hieronima Boscha oraz Petera Bruegela – Lech Majewski, poeta, malarz, kompozytor, scenarzysta, producent a przede wszystkim reżyser, filmem „ONIRICA – Psie Pole” zamyka swój tryptyk, będący dialogiem z wielkimi mistrzami przeszłości. Tym razem inspiracją stała się „Boska komedia”, arcydzieło Dantego Alighieri.
Adam „w życia wędrówce, w głębi ciemnego znalazł się lasu”. Cudem przeżył wypadek samochodowy, w którym zginęli jego ukochana, Basia i jego najlepszy przyjaciel, Kamil. Stał się także świadkiem dramatu zbiorowego. Rok 2010 okazał się dla polskiego społeczeństwa „rokiem biblijnym”, działy się dantejskie sceny: powodzie, pożary, osuwająca się ziemia i katastrofa samolotu prezydenckiego. Tragedia narodowa jeszcze bardziej wzmacnia doświadczenie tej osobistej. Adam, znawca literatury symbolicznej, decyduje się porzucić karierę wykładowcy akademickiego i zatrudnia się w hipermarkecie jako kasjer. Próbuje mu pomóc ciotka Xenia. Intelektualistka, wielbicielka literatury, jego ostatnia krewna. Stara się go przekonać, aby zaakceptował swój los. Argumentując, przywołuje metaforę polany. Bólu nie koi także wiara. Podczas spowiedzi Adam wyznaje, że trauma zabrała mu możliwość modlitwy, skoro Bóg nie ochronił jego najbliższych. Ucieka od dojmującej rzeczywistości, zasypiając tak często jak to tylko możliwe. Jego wyobraźnia, podsycana wspomnieniami, obserwacją, rozmowami, a najbardziej lekturą „Boskiej komedii” rodzi niezwykłe wizje: ojciec orzący wołami posadzkę supermarketu; dziewczyna w bikini kusi bohatera na ośnieżonym stoku Matterhornu; Niagara spadająca na ołtarz katedry oraz las pełen zmarłych. Tylko w tym równoległym, onirycznym świecie Adam może znowu porozmawiać z Kamilem i spotkać Basię. Nie tylko spotkać, ale dostąpić wraz z nią wniebowstąpienia, tak jak było to udziałem Dantego i Beatrycze.
Reżyser o filmie (fragmenty wywiadów):
Dante Alighieri fascynował mnie od dawna. Uczyłem się od niego prawa diapazonu pomiędzy wysokim a pospolitym; epickim a lirycznym, osobistym i publicznym. Prawo sztuki jest prawem kontrastu. Skrzeczącą rzeczywistość chciałem skonfrontować z historią, religią, transcendencją, a BOSKA KOMEDIA nadawała się do tego idealnie. ONIRICA jest obrazem odzwierciedlającym to, czym żyję i co mnie otacza. Dante jest świetnym nauczycielem, wskazuje, jak brnąć w swoje prywatne uniwersum i jednocześnie opowiadać o świecie wokół.
A czy w BOSKIEJ KOMEDII wszystko jest jasne? A szerzej; czy rzeczywistość jest jasna i zrozumiała? Dla mnie nie. Ukazując sytuacje niezrozumiałe, paradoksalnie, jestem realistą. Mój film to poemat wizualny. Pozwolił mi połączyć dwie inspiracje sposoby wyrażania się, którymi posługiwałem się wcześniej. Zaczynałem jako malarz i poeta. Zarówno obraz, jak i wiersz uczą skrótowości, metaforyzacji symbolu. Skropleniem metafory jest symbol, stąd naturalne jest dla mnie taka forma wyrazu. Mimo że, jak już mówiłem, nie muszę rozumieć w filmie wszystkiego, to jako całość ma on dla mnie sens i to bardzo precyzyjny.
Pojawiają się w ONIRICE rzeczy, których nie potrafię sobie do końca wyjaśnić, ale jednocześnie wiem, że w procesie twórczym wewnętrzny głos podpowiadał i nakazywał mi co powinienem zawrzeć. Przekazuję obrazy, które wypływają z obszarów nieświadomości, a kino jest dobrym miejscem dla takiej wypowiedzi. Na przykład scena orki w hipermarkecie: byłem w sklepie i po prostu zobaczyłem woły orzące to miejsce. Wizja była na tyle silna, że postanowiłem zawrzeć ją w filmie. Nie dyktuję interpretacji, nie głoszę ze skały, jak należy odczytywać mój film. Ja otwieram pewne pole proszę usiąść, twórzmy razem.”
Lech Majewski – Poeta, malarz, prozaik, reżyser. Należy do Gildii Reżyserów Amerykańskich i Europejskiej Akademii Filmowej. Urodzony w Katowicach, od 1981 pracuje przede wszystkim za granicą. Studiował malarstwo na Akademii Sztuk Pięknych. Absolwent Wydziału Reżyserii PWSFTViT w Łodzi. Jego filmy prezentowane były na festiwalach filmowych m.in. w Cannes, Wenecji, Berlinie, Toronto, Rzymie, Nowym Jorku, Rio de Janeiro, zdobywając wiele nagród. Jego wideoarty pokazywało wiele muzeów i galerii świata. W 2006 roku nowojorskie Museum of Modern Art uhonorowało jego twórczość organizacją indywidualnej retrospektywy. W 2007 cykl wideoartów „KrewPoety” stał się częścią weneckiego Biennale. Jego film „Młyn i Krzyż” miał premierę w Luwrze. Cykl wideoartów „Bruegel Suite” był wystawiany m. in. na 54. Biennale w Wenecji, a także w Tel Aviv Museum of Art, National Gallery w Londynie, Prado w Madrycie.
Filmografia: 1978: Zwiastowanie; 1980: Rycerz; 1986: Lot świerkowej gęsi; 1988: Więzień Rio; 1992: Ewangelia według Harry’ego; 1996: Basquiat (scenariusz, producent); 1997: Pokój saren; 1999: Wojaczek; 2001: Angelus; 2004: Ogród rozkoszy ziemskich; 2006 Szklane Usta; 2010 Młyn i Krzyż; 2014 ONIRICA – Psie Pole
Więcej informacji na stronach:
www.onirica.pl/’>www.onirica.pl
www.lechmajewski.art.pl