Konferencja towarzysząca wystawie „Lucim 111”

12.09.2018 (środa), od godz. 10.30 do 17.00
Konferencja prezentująca działania artystyczne Bogdana Chmielewskiego, Witolda Chmielewskiego, Wiesława Smużnego.
Sala w gmachu Akademii Muzycznej im. Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy, ul. Gdańska 20, 85-006 Bydgoszcz
otwarcie konferencji ‒ Karolina Leśnik Dyrektor Galerii Miejskiej bwa w Bydgoszcz (godz. 10.30)

Wystąpienia:

godz. 11.00 – Katarzyna Sędek: Lucimski rok trwał prawie dwa lata (projekcja filmu „Rok Polski” z 1993 roku)
Katarzyna Sędek była pracownikiem Telewizji Polskiej – Oddział w Gdańsku (1988–2008), na stałe współpracującą z Telewizją Edukacyjną i Redakcją Reportaży
Programu Pierwszego TVP w zakresie tematyki przyrodniczej, społecznej i morskiej.
Współpracowała w ramach Circom Regional w tworzeniu i współtworzeniu programów
emitowanych przez Arte, WDR i France 3. W latach 1992–2002 zrealizowała serię
reportaży z terenów północno-wschodniej Polski o przemianach na wsi i w małych miasteczkach,
m.in. Mazurskie mustangi, Choć dziecię…, Białosuknie – Szlachta, Patelnia, dla
ogólnopolskich anten TVP, oraz programy dokumentalne dla Telewizji Edukacyjnej, m.in.
Sztormo – powodzie, Rezerwat i turyści. Jest autorką 27-odcinkowego cyklu realizowanego
dla Telewizji Edukacyjnej Programu Pierwszego TVP pt. Alfabet polskich rzek oraz
33-odcinkowego cyklu Kliper o tematyce morskiej (1992–1996). W 1991 roku zrealizowała
dwuodcinkowy film dokumentalny Rok polski dla Redakcji Małych Ojczyzn, kilkakrotnie
emitowany i skolaudowany na celująco, a w1992 roku, w Kijowie, film dokumentalny pt.
Ukraina, emitowany przez oba programy TVP. W ramach cyklu Twierdze Polskie realizowała
film dokumentalny pt. U ujścia Wisły emitowany sześciokrotnie przez Program
Pierwszy TVP i kilkakrotnie przez TV Polonię. Od 1996 roku współpracowała z Uniwersytetem
Bałtyckim w Uppsali w programach poświęconych zrównoważonemu rozwojowi
– realizacja filmów. Zasiadała w jury na Festiwalach Circom Regional w 1997 i 1998 roku.
Od 2008 roku jest niezależnym producentem filmowym i telewizyjnym oraz konsultantem
PR. Autorką i realizatorką projektów edukacyjnych, m.in. Mobilna ścieżka edukacyjna
– ŻYCIE PLAŻY (2009), oraz edukacyjnych filmów dotyczących przyrody, turystyki i kultury,
m.in. cyklu poświęconego pomorskim jeziorom Era wodnika. W latach 2005–2011
kilkakrotnie nagradzana przez wojewodę i marszałka województwa pomorskiego za
promocję walorów turystycznych, kulturowych i przyrodniczych Pomorza. Nagrodzona
przez WFOŚiGW za cykl filmów przyrodniczych. W 2010 roku uzyskała I nagrodę na
Festiwalu Promocity za film Jajo – promocja Gdyni oraz III nagrodę na Festiwalu Filmów
Przyrodniczych w Jeziorsku za film Era wodnika – Raduńskie.

godz. 12.00 – dr Olga Kwiatkowska: Kolaż pamięci – wizerunek artystów w perspektywie lokalnej społeczności Lucimia
Olga Kwiatkowska – uzyskała stopień doktora, etnolożka, adiunkt w Muzeum Etnograficznym
im. Marii Znamierowskiej-Prüfferowej w Toruniu, edukatorka muzealna w Dziale
Edukacji MET. Etnolożka o wieloletnim akademickim doświadczeniu badawczym i dydaktycznym.
Autorka artykułów z zakresu antropologii współczesności, antropologii rzeczy,
wystawiennictwa i edukacji muzealnej. Twórczyni muzealnych programów edukacyjnych
propagujących wiedzę o kulturze ludowej, a także etnologię i antropologię kulturową
oraz antropologiczną analizę dawnych i współczesnych zjawisk kulturowych. Prowadzi
wykłady dla studentów kierunków humanistycznych, a także artystycznych, z zakresu
etnografii Polski oraz historii i specyfiki muzealnictwa etnograficznego.

godz.12.30 prof. Wiesław Theiss: Miejsce – pamięć – edukacja (Perspektywa Lucimia i Węgrowa)
Wiesław Theiss, prof. dr hab. – pedagog i historyk wychowania, profesor
w Akademii Pedagogiki Specjalnej w Warszawie, wieloletni profesor Uniwersytetu
Warszawskiego, członek Komitetu Nauk Pedagogicznych Polskiej Akademii Nauk.
Główne publikacje książkowe: Dzieci syberyjskie. Dzieje polskich dzieci repatriowanych
z Syberii i Mandżurii w latach 1919–1923 (1992), Radlińska (wyd. 2, 1997), Zniewolone
dzieciństwo. Socjalizacja w skrajnych warunkach społeczno-politycznych (wyd. 2, 1999),
(red.) Mała ojczyzna. Kultura, edukacja, rozwój lokalny (2001), (współredaktor Bohdan
Skrzypczak) Edukacja i animacja społeczna w środowisku lokalnym (2006), Troska
i nadzieja. Działalność społeczno-wychowawcza ks. Henryka Szumana na Pomorzu
w latach 1908–1939 (2012), (współautor Teruo Matsumoto) Dzieci syberyjskie. Siberian
Children. 1919–1922 (wyd. 2, 2018), (współredaktor Maria Mendel) Pamięć i miejsce.
Perspektywa społeczno-edukacyjna (2018 – w druku).

godz.13.00 – dr Agnieszka Wołodźko: Kontrkulturowy paradygmat partycypacji i jego dzisiejsza aktualność
Agnieszka Wołodźko (ur. 1961), artystka, kuratorka i badaczka kultury, prezeska
zarządu Fundacji „Kultury ponad kulturą”. Studiowała na Wydziale Architektury
Wnętrz i Wzornictwa Przemysłowego oraz Wydziale Malarstwa i Grafiki ASP w Gdańsku,
obroniła doktorat w Instytucie Kulturoznawstwa UAM w Poznaniu. Realizuje projekty
aranżujące międzynarodową współpracę w obszarze dialogu międzykulturowego
oraz zagadnień przestrzeni i sfery publicznej. Zajmuje się fotografią, instalacją, pracami
dźwiękowymi, akcjami oraz realizacją warsztatów artystycznych dla różnych grup
społecznych. Pisze teksty o sztuce współczesnej, współpracowała m.in. z „Magazynem
Sztuki” i „Flash Art International”. Jest autorką dwóch książek fotograficznych: Japan
2002-2003. Photographic Diary (2005) i Czytając mury (2014) oraz publikacji Spotkania
i mikroutopie. Sztuka partycypacyjna w Skandynawii (2016). Obecnie jest kuratorką projektu
Room for Improved Futures w galerii rum46 w Aarhus (Dania), artystką-rezydentką
w projekcie Sigrids Stue w Danii i członkinią międzynarodowego Think Tank Transbaltic.

godz. 13.30 – dr Katarzyna Niziołek: Echa Lucimia. Idea sztuki społecznej a współczesne praktyki społeczno-artystyczne
Katarzyna Niziołek – doktor nauk społecznych, adiunkt w Instytucie Socjologii
i Kognitywistyki Uniwersytetu w Białymstoku, od 2016 roku pełnomocnik Rektora
ds. Uniwersyteckiego Centrum Kultury. Autorka rozprawy doktorskiej pt. Sztuka społeczna.
Obywatelski wymiar działań społeczno-artystycznych. Realizatorka projektu
badawczego Sztuka społeczna w Polsce. Badanie jakościowe finansowanego przez Narodowe
Centrum Nauki (2011–2013). Stypendystka The Clifford & Mary Corbridge Trust
(University of Cambridge, 2009) oraz Podlaskiego Funduszu Stypendialnego (2012/2013).
Publikowała m.in. w „Pograniczu”, „Trzecim Sektorze”, „Przeglądzie Socjologii Jakościowej”,
„Dekadzie Literackiej”, „Roczniku Białostockim” i „Limes. Cultural Regionalistics”.
Pracuje społecznie na rzecz Fundacji Uniwersytetu w Białymstoku (od 2005, jako prezes
od 2008). Członkini Polskiego Towarzystwa Socjologicznego oraz European Sociological
Association. Angażuje się w działalność społeczną w obszarze animacji kultury,
edukacji nieformalnej oraz popularyzacji lokalnej historii i dziedzictwa kulturowego.
Współtworzyła m.in. Szlak Dziedzictwa Żydowskiego w Białymstoku oraz realizowała
projekty poświęcone architekturze czasów PRL-u i przemianom postpeerelowskich przestrzeni
miejskich: Ładniej? PRL w przestrzeni miasta, 35 lat później i Białostocka architektura
modernizmu. Autorka warsztatów z zakresu edukacji międzykulturowej. Współpracuje
z licznymi organizacjami pozarządowymi i instytucjami kultury. Nagrodzona (2009)
przez białostocką redakcję „Gazety Wyborczej” w akcji Przystanek Młodzi – „za dyskusje
o wielokulturowości i tolerancji oraz za działania na rzecz historii lokalnej”. Inicjatorka
i koordynatorka Pracowni Sztuki Społecznej – projekty teatralne: Metoda ustawień narodowych,
Modlitwa. Teatr powszechny (2014–2017); obecnie współtworzy partycypacyjny
spektakl Bieżenki. Prowadzi warsztaty artystyczno-badawcze: Etnografia performatywna,
Kurs na kulturę, Animacja przestrzeni publicznej.

przerwa: godz. 14.00 ‒ 15.00

godz. 15.00 – dr hab. Izabela Kowalczyk: Grupa Działania a kontekstualizm
Izabela Kowalczyk – historyczka sztuki i kulturoznawczyni, nauczycielka akademicka,
krytyczka i kuratorka wystaw. Profesor nadzwyczajny oraz dziekan Wydziału Edukacji
Artystycznej i Kuratorstwa Uniwersytetu Artystycznego w Poznaniu. Absolwentka Instytutu
Historii Sztuki Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza; doktor nauk humanistycznych
– Ciało i władza we współczesnej sztuce polskiej, 2001; doktor habilitowany – podstawą
była rozprawa Podróż do przeszłości: interpretacje najnowszej historii w polskiej sztuce
krytycznej omawiająca wybrane przykłady z polskiej sztuki krytycznej podejmujące
problemy historii i pamięci. Autorka książek na temat sztuki krytycznej, feminizmu oraz
reinterpretacji historii w sztuce najnowszej, jak również ponad 200 artykułów w zbiorach
i czasopismach naukowych. Laureatka Nagrody Krytyki Artystycznej im. Jerzego Stajudy
za działalność krytyczną i naukową oraz nagrody Stowarzyszenia Historyków Sztuki za
książkę Ciało i władza. Polska sztuka krytyczna lat 90., Poznań, 2009), Mikroutopie codzienności
(CSW Znaki Czasu, Toruń, 2013) oraz Polki, Patriotki, Rebeliantki (Galeria Miejska
Arsenał, Poznań 2017). Kuratorka wystaw, m.in. Niebezpieczne związki sztuki z ciałem
(Galeria Miejska Arsenał, Poznań, 2002), Uroki władzy (o władzy rozproszonej, ideologii
i o widzeniu) (Galeria Miejska Arsenał, Poznań, 2009), Mikroutopie codzienności (CSW
Znaki Czasu, Toruń, 2013) oraz Polki, Patriotki, Rebeliantki (Galeria Miejska Arsenał,
Poznań, 2017).
12.09.2018

godz.15.30 – Hanna Strychalska: Słowo o twórczości Bogdana Chmielewskiego
W swoim tekście pragnę skupić się na wybranych pracach prof. Bogdana Chmielewskiego, jako reprezentanta Grupy 111 Lucim. Jego twórczość, dojrzała, wyrazista i zindywidualizowana, jest równocześnie przejawem tego, co wspólne dla plastycznych działań pozostałych członków Grupy: prof. Witolda Chmielewskiego, prof. Wiesława Smużnego oraz niegdyś – Stanisława Wasilewskiego i Andrzeja Maźca. Stworzone przez niego obiekty, instalacje, rysunki i artystyczne wystąpienia, które uzupełnione są o żywe wypowiedzi i krótkie teksty poetyckie, osobno zasługujące na uwagę, odbieram jako bardzo inspirujące i nasycone wewnętrzna treścią. Prace Bogdana Chmielewskiego odnoszą się do szeroko pojętej tradycji, symboliki i uniwersalnych wartości. Są one, moim zdaniem, cenne, tak dla kreowanej przez człowieka dziedziny życia, jaką jest sztuka, jak i dla świadomie i w pewnym stopniu naturalnie przeżywanej codzienności.

Hanna Strychalska- Eseistka związana z Bydgoszczą i tutejszym środowiskiem plastycznym. Szkice
krytyczno-artystyczne publikowała w czasopismach literackich, plastycznych i filozoficznych,
m.in. w „Toposie”, „Poboczach”, „Akancie”, Kwartalniku Rzeźby „Orońsko”
i „Filo-sofiji”. Autorka około 90 tekstów o twórczości m.in. Leona Wyczółkowskiego,
Karola Mondrala, Waltera Leistikowa, Jerzego Puciaty, Sonii Zengel, Jerzego Riegla,
Ireny Kużdowicz, Kazimierza Drejasa, Aleksandra Dętkosia, Zdzisława Nowaka-Czarnego,
Aleksandry Simińskiej, Bogdana Chmielewskiego, Jacka Solińskiego, Grzegorza Wnęka,
Joanny Stasiak, Andrzeja Widelskiego, Adama Papke, Joanny Sobieraj, a także
o poezji, teatrze, filmie, scenografii i muzyce. Od 2010 roku współpracuje z Galerią
Autorską Jana Kaji i Jacka Solińskiego w Bydgoszczy oraz „Bydgoskim Informatorem
Kulturalnym”.

godz.16.00 – Monika Weychert: Grupa Działania / Grupa 111 w Lucimiu i Daniel Rycharski w Kurówku ‒ działania w skali 1:1?
Monika Weychert – kulturoznawczyni, kuratorka i krytyczka. W Toruniu prowadziła
galerię w Domu Muz, Galerię Lotną oraz niezależną galerię dla… (2000–2008).
Była związana z warszawską Galerią Foksal i Muzeum Rzeźby im. Xawerego Dunikowskiego
w Królikarni – Oddziałem Muzeum Narodowego w Warszawie. Kuratorka kilkudziesięciu
wystaw, m.in. Patriotyzm jutra (Instytut Sztuki Wyspa, Gdańsk, 2006), Lucim żyje!
(CSW „Znaki Czasu”, Toruń, 2009), Domy srebrne jak namioty (Zachęta – Narodowa
Galeria Sztuki, Warszawa, 2013 / Muzeum Współczesne, Wrocław, 2014), Bownik – bez
tytułu (GGM, Gdańsk, 2017). Wieloletnia współpracownica TVP Kultura; autorka artykułów
publikowanych w kilkunastu tytułach pism naukowych i krytycznych, a także katalogach
wystaw; redaktorka książek; członkini AICA. Związana od 2016 roku z Instytutem Badań
Przestrzeni Publicznej.

godz.16.30 ‒ dr hab. Zbigniew Benedyktowicz: Lucim w „Kontekstach”
Zbigniew Benedyktowicz – doktor habilitowany, antropolog kultury. Zajmuje się
problematyką wyobraźni symbolicznej i antropologią kultury współczesnej.
Wykładowca w Instytucie Etnologii i Antropologii Kulturowej UW. Pracuje w Instytucie
Sztuki PAN w Warszawie (kierował Zakładem Antropologii Kultury Filmu i Sztuki
Audiowizualnej w IS PAN). Redaktor naczelny kwartalnika „Konteksty”, członek redakcji
„Kwartalnika Filmowego”. Autor licznych artykułów oraz współautor i redaktor naukowy
książek: Film i kontekst (1988), Sztuka na wysokości oczu. Film i antropologia (1991),
Zbigniew Rybczyński – podróżnik do krainy niemożliwości (1993). Autor książek z zakresu
antropologii kultury, m.in.: Dom w tradycji ludowej [z Danutą Benedyktowicz] (1992),
Portrety „Obcego”. Od stereotypu do symbolu (2000), Dom – droga istnienia. Dom w tradycji
ludowej (2009).

Konferencji towarzyszyła współpraca z czasopismem „Konteksty”. W numerze 4 z 2019 roku (ISSN1230-6142), powstał rozdział „40-lecie grupy artystycznej Lucim 111” z kilkunastoma artykułami różnych autorów. Egzemplarze można nabyć w Galerii Miejskiej bwa w cenie 20 zł. W sprawie wysyłki prosimy o kontakt mailowy: bwa@galeriabwa.bydgoszcz.pl