Wykład z cyklu Bydgoskiej Akademii Sztuki

Rysunek był pierwszym i najprostszym sposobem przedstawiania i projektowania rzeczywistości na płaszczyźnie. W aktualnej ocenie rysunku trudno zakładać nagłą zmianę tej roli. Możemy jedynie mieć wrażenie ruchu na skutek dynamicznego kontekstu obrazu. Coraz płynniejsza granica między rysunkiem i obrazem opisuje środowisko występowania i aktualne trudności z jego interpretacją. Granica ta ulega rozmyciu za sprawą możliwości tworzenia obrazu bez rysowania. Sytuacja jest bardziej skomplikowana, gdyż sam rysunek może już stać się obrazem samego siebie. Skanowanie, digitalizacja, cyfrowa reprodukcja, to procesy odrywające rysunek od naturalnego kontekstu czasu, materii, skali i formy w kierunku obrazu. Procesy te w znaczny sposób zmieniły już jego odbiór. W cyfrowej formie, oderwany od rękodzieła, dociera do przestrzeni wcześniej niepenetrowanych: mikroskali i makroskali, które są niedostępne dla manualnych zdolności rysownika, a jeszcze możliwe do wizualnej percepcji. Rysunek ukryty w obrazie oderwał się od czasu i przestrzeni notacji, by docierać coraz dalej i coraz szybciej.
Jak zdefiniować rysunek i jaka jest jego anatomia?
Rysunek to notacja rzeczywistości lub wyobraźni w postaci linearnego śladu gestu. W swej strukturze jest dynamiczną informacją estetyczną. Bardziej skłania się w kierunku poszukiwania porządku w rzeczywistości i jego notacji, niż stara się być wiernym jej obrazem. Sens w rysunku ujawnia się podczas tworzenia w czasie i przestrzeni, a sens obrazu w odkrywaniu, poza czasem i przestrzenią tworzenia. Tym, co w moim odczuciu oddziela rysunek od obrazu jest różnica fizycznego gestu tworzenia od mentalnego gestu wyboru. Francuski estetyk Maurice Merleau-Ponty określił istotę gestu, jako czynność inaugurującą sens, dlatego rysowanie oparte na geście również wyraża, a nie tylko pośredniczy w wyrażaniu. Rysunek jest nie tylko formą, ale również treścią. /Piotr Tołoczko/

dr Piotr Tołoczko – w 2004 roku ukończył studia na kierunku Grafika a w 2007 roku na kierunku Rzeźba na Wydziale Sztuk Pięknych UMK. W 2011 roku uzyskał stopień naukowy Doktora Sztuk Plastycznych. Od 2010 jest wykładowcą na Uniwersytecie Technologiczno-Przyrodniczym w Bydgoszczy, w Katedrze Sztuk Wizualnych na Wydziale Budownictwa, Architektury i Inżynierii Środowiska. W swojej pracy poszukuje intermedialnego działania gestu w sztuce. Zajmuje się grafiką, rysunkiem, rzeźbą oraz instalacją.

16.05.2018, godz. 18.00
ul. Gdańska 20
wstęp wolny