Wykład z cyklu Bydgoskiej Akademii Sztuki.
Reklama od dawna jest zjawiskiem powszechnym stanowiącym wszechobecny element otaczającej rzeczywistości. Kupcy, rzemieślnicy, fabrykanci zawsze zachwalali oferowane produkty i na rozmaite sposoby zachęcali do ich nabywania i do korzystania z świadczonych usług. Temat Bydgoszczy przemysłowej w przedwojennej reklamie zwraca uwagę na reklamy z lat 1920-1939, które poza niekiedy bardzo atrakcyjną formą graficzną są nośnikiem treści, które podówczas służyły przedsiębiorcom do pozyskania klientów, a dziś pełnią rolę istotnego źródła pozwalającego na zagłębienie się w dzieje dawnych firm.
Inseraty publikowane w prasie i wydawnictwach opatrzone mniej lub bardziej rozbudowanym tekstem zawierają szereg informacji tych podstawowych jak nazwa firmy, lokalizacja, produkowany asortyment, ale też szczegółowych jak nazwisko właściciela, data założenia, uzyskane nagrody czy patenty. Śledząc uważnie ogłoszenia zamieszczone w prasie możemy zarejestrować cenne fakty wskazujące na przykład na zmianę siedziby lub właściciela danego zakładu. Wyjątkowo wartościowe są reklamy firm, o których nic lub prawie nic nie wiadomo, zapomniane, po których nie zachowały się dokumenty. Przykładem może być branża meblarska w przypadku, której poza dobrze znanymi, utrwalonymi w pamięci fabrykami funkcjonowało w Bydgoszczy szereg niedużych wytwórni, warsztatów stolarskich czy tapicerskich o istnieniu, których dowiedzieć się możemy właśnie dzięki reklamom. Podobnie sytuacja kształtuje się w dziedzinie przemysłu metalowo-maszynowego. Stąd inseraty stanowią cenny materiał do rozpoznania dziejów gospodarczych między innymi międzywojennej Bydgoszczy. Wystąpienie sygnalizuje bogatą problematykę i znaczenie dawnych reklam w badaniach nad historią rozmaitych gałęzi przemysłu.
Bogna Derkowska-Kostkowska
Wykład online, 20.05.2020
Bogna Derkowska-Kostkowska, historyk sztuki, kierownik Pracowni Dziedzictwa Kulturowego Kujawsko-Pomorskiego Centrum Kultury w Bydgoszczy. Specjalizuje się w badaniach nad historią architektury i urbanistyki Bydgoszczy XIX i 1. poł. XX wieku, a także lokalnego środowiska budowlanego, historii bydgoskiego przemysłu oraz zmian nazewnictwa ulic. W 2016 r. wydała książkę pt. Bydgoszczanin i budowniczy. O Józefie Święcickim, architekturze i Bydgoszczy 1859-1913. Ponadto jest autorką wielu monograficznych artykułów. Była członkiem eksperckiej grupy lokalnej konsultującej tworzenie szlaku bydgoskiego dziedzictwa przemysłowego (TeH2O) w ramach europejskiego projektu SHIFT-X.