Wystawa Toma Swobody to audiowizualna prezentacja badania artystycznego prowadzonego w ramach Programu Rezydencji Artystycznych Galerii Miejskiej bwa w Bydgoszczy. Tom Swoboda realizuje projekt Zooscape, badając pejzaż bydgoskiego ogrodu zoologicznego, gdzie wszelkie działania mają na celu zastąpienie, uzupełnienie lub (na pewno) luźną interpretację postrzegania pejzażu (landscape) – natury.
Tom Swoboda – artysta wizualny. Studiował na Wydziale Rzeźby wrocławskiej Akademii Sztuki Pięknych i Studium Kultury Starojapońskiej w Rybniku. W roku 2023 zakończył studia doktoranckie na Akademii Sztuk Pięknych w Katowicach. Stypendysta projektu Galeria BWA we Wrocławiu, wybór kuratorski Zbigniewa Libery. Współzałożyciel Szkoły Sztuki i Myślenia w Cieszynie (2010-2023) i wykładowca rysunku, fotografii, multimediów oraz tworzenia obiektów 3D. Finalista międzynarodowego konkursu fotograficznego LensCulture Portrait Awards (2018). Mieszka i pracuje w Cieszynie.
Artysta w swojej praktyce często skupia się na zagadnieniach, które pod względem historycznym, czy z racji swojego charakteru, skończyły się lub nie posiadają racji bytu, a odtworzone mogą być tylko z pozycji pamięci, rozmowy czy przeczucia. Chce dotrzeć́ – jak mówi – do rzeczywistego doświadczenia, języka, anatomii ciała, czy terytorium. Powstają zatem projekty o specyficznej tożsamości, nie mające jednoznacznie swojego umocowania w polu sztuki, czy szeroko rozumianej przestrzeni społecznej (nie-sport, brak-architektura, nie-religijność).
W czasie ostatnich lat artysta skupia się na analityczno-badawczym projekcie Animal Space. Dokumentuje w nim przestrzeń mieszkalną dzikich zwierząt projektowaną przez człowieka. Interesują go głównie interpretacje architektoniczne miejsc natywnych, przyrody przeniesionej do klatek, wolier dla zwierząt umieszczonych w ogrodach zoologicznych. Projekt można odczytywać jako bezpośredni rodzaj dokumentu fotograficznego. Z drugiej strony zdjęcia korelują w dużej mierze z malarstwem renesansowym, martwą naturą, w ironiczny sposób wskazując na ciągle obecny konflikt międzygatunkowy.
(…) Te obrazy-obiekty są o czułości, empatii, dotyku, czuciu siebie i świata, a więc też o bólu, tęsknocie, pasji, miłości, śmierci, żałobie. Do kości. Do telepu kości. Słyszalnego przez struktury mózgu. Są jak totemy czucia, serca, miłości à rebours. Absurdalne symbole życia – zestrzyżone owcze runo, drewniany ogryzek, pełne skaczących świerszczy wytłoczki na jajka z papierowej pulpy z książek i gazet…
Artysta nazywa je obiektami postzoologicznymi. Będąc wyrazem zatrzymania i bycia obecnym ze swoimi uczuciami, jakiekolwiek one są., zakomponowane z różnorodnych materiałów, miejsc, są one dowodem na to, że zranienie to fakt, że oddzielenie to iluzja. Brikolerska trytytka szybkozłączka obejmuje, a raczej na szybko zaciska elementy z sobą, nie pozwalając lub bardzo rzadko pozwalając na wyjście z tego objęcia, u(ś)cisku. Te obiekty zrobione z tego, co w zoo, to wyraz obrazu zoo zapisującego się w układach nerwowych, w ciałach, w ciele świadomości każdego w zoo przebywającego. Kawałki gałęzi posklejane białą taśmą i w kompozycji współistnienia umocowane na lizawce – to dla mnie jeden z bardziej poruszających struny estetyki empatii obrazów.
Za pomocą fotografii te obiekty stają się czymś więcej niż przeniesionymi z zoo i skomponowanymi przez artystę. To on swoim wyborem i decyzją zaprasza nas do poszerzenia świadomości i refleksji o stanie ciągłości człowieka i natury, człowieka i innych zwierząt i o samym człowieczeństwie. To także więc przestrzeń duchowa.
Danuta Milewska, kwiecień 2024
W środę 17 kwietnia o godzinie 12.00, dzień po wernisażu, odbyło się oprowadzanie po wystawie, które przeprowadził jej autor – Tom Swoboda.
kuratorka: Danuta Milewska
Wystawa
Początek 16.04.2024, godz. 18.00
ul. Gdańska 20
Koniec 12.05.2024