Woda, której dotykasz w rzece, jest ostatkiem tej, która przeszła, i początkiem tej, która przyjdzie…
– Leonardo da Vinci

Kiedy dwa lata temu tworzyłam „zwój rzeczny” – mapę ukazującą linię łączącą mnie z morzem, jako początek projektu Towards the Sea – nie przypuszczałam, że droga, którą na nim odwzorowałam, skieruje mnie na szlak kilkuletniej intelektualnej przygody, artystycznego wyzwania i zaskakujących odkryć związanych z rzekami i wodą w ruchu, z tzw. „czasem głębokim”, obiektami jako nośnikami informacji, fascynacją archiwum oraz historiami ukrytymi w codziennym krajobrazie.
Rzeka, w miejscu, w którym żyjemy, zawsze wydaje się być taka sama. W ciągu czasowości ludzkiego istnienia zauważamy jedynie drastyczne zmiany w jej poziomie: powodzie lub susze. Zmiany drobne, nie mające wpływu na naszą codzienność, pozostają najczęściej poza sferą ludzkiej świadomości. Jednak woda, jako element natury, nigdy nie pozostaje constans – nieustająco jest w ruchu, podlega ciągłej transformacji i wymianie, jednocześnie zachowując swoją charakterystyczną, nieuchwytną istotę. Płynąc, wody rzek nieustannie łączą i mieszają się ze sobą, zasilając się wzajemnie – podobnie jak losy i historie, które się nad nimi dzieją. Wyruszając w podróż do morza, odkrywając historie zapisane w krajobrazie i w bytach z nim związanych, chciałam rozszerzyć własną świadomość o opowieści ludzi i miejsc mijanych po drodze, otworzyć się na inne spojrzenia i punkty odniesienia.
Jakiś czas temu, zupełnie przypadkowo, natknęłam się na informację, że zasoby wód powierzchniowych w Polsce są jednymi z najniższych w Europie i kształtują się na poziomie zasobów wód powierzchniowych Egiptu. Według oficjalnych danych z ostatnich lat, jesteśmy jednym z najbardziej zagrożonych brakiem dostępu do wody pitnej państwem na kontynencie. Badając sieć hydrograficzną Polski spostrzegłam jednak, że, w chwili obecnej, większa część naszego kraju posiada dostęp do mniejszego lub większego źródła wody, chociaż jest to stan chwilowy i nietrwały.
Wobec dynamiki zmian klimatycznych i, coraz wyraźniej zaznaczającej się w środowisku, działalności człowieka, odciskającej trwałe piętno na procesach geologicznych Ziemi (czyli tzw. Antropocenu), postanowiłam stworzyć archiwum: fotograficzny zapis relacji ludzi z rzekami, w którym zebrałabym materiały wizualne, ukazujące zmieniające się relacje ludzi z płynącą wodą: związane z pracą, odpoczynkiem, historiami osobistymi, rozwojem technologii, najogólniej mówiąc: wszelkie historie ludzkie dziejące się nad rzekami, zwłaszcza tymi, które łączą mój własny dom rodzinny z morzem: czyli Wkrą, Narwią i Wisłą.

Wraz z Galerią Miejską bwa w Bydgoszczy zwracam się, w związku z tym, z prośbą do mieszkańców Bydgoszczy i okolic, oraz wszystkich zwiedzających, o dzielenie się swoimi fotograficznymi zbiorami i archiwami rodzinnymi: poszukujemy zdjęć ukazujących ludzi nad rzekami Wisłą i Brdą: przy pracy lub odpoczywających, spędzających czas nad wodą lub też w jakiś inny sposób związanych z historiami lokalnych rzek. Interesują nas zarówno stare, jak i nowsze zdjęcia. Czekamy także na krótkie historie związane z rzeką: najchętniej te spisane odręcznie, o objętości do jednej strony, w formie anegdoty, listu lub krótkiej wypowiedzi. Zdjęcia i historie zostaną przez nas zeskanowane w celu stworzenia cyfrowego archiwum, a oryginały trafią z powrotem do właścicieli. W zależności od ilości zgromadzonych fotografii i tekstów, planowana jest także wystawa, ukazująca zebrane materiały: wspólny, wielowątkowy, portret człowieka nad lokalną rzeką.
Prosimy także o kontakt osoby, które chciałyby indywidualnie (ewentualnie w parach lub w małych grupach) pozować do fotograficznego portretu nad rzeką, najlepiej na adres mailowy artystki:
marta.normington@gmail.com, w tytule wiadomości wpisując: PORTRET Z RZEKĄ, w treści podając krótkie uzasadnienie, dlaczego chcę wziąć udział w projekcie oraz numer kontaktowy.
Zapraszam do włączenia się do akcji!

Marta Normington